Балалардағы жұқпалы аурулардың өзекті мәселелері

Жұқпалы аурулар балалар арасындағы ауру мен ауруханаға жатқызудың негізгі себептерінің бірі болып қала береді.

Жиі кездесетін жұқпалы аурулар:

• Респираторлық: тұмау, коронавирус (COVID-19), риновирус, аденовирус.
• Ішек инфекциясы: ротавирус, норовирус, сальмонеллез, эшерихиоз, лямблиоз.
• Екпе алу арқылы қорғануға болатын инфекциялар: қызылша, көкжөтел, желшешек, қызамық, паротит, полиомиелит.
• Вирустық гепатиттер: әсіресе В гепатиті (перинаталдық берілу жолы).
• Менингококк инфекциясы: ең қауіпті инфекциялардың бірі.

Балаларда жұқпалы процестер күшейе түседі, өйткені олардың иммундық жүйесі әлі де қалыптасуда. Инфекцияны жұқтыру дегидратация, пневмония, отит, құрысу сияқты асқынуларға әкелуі мүмкін. Инфекцияның атипті ағымы кездесетін сәби жастағы және созылмалы аурулары бар балаларға ерекше назар аударылады.   

Қазіргі қиындықтарға антибиотикке төзімділіктің жоғарылауы, кейбір отбасыларда вакцинацияға деген сенімнің төмендеуі, халықтың белсенді көші-қоны және жаңа қоздырғыштардың пайда болуы жатады. Қоршаған орта факторлары, гигиеналық дағдылар және медициналық көмекке қолжетімділік маңызды рөл атқарады.

Алдын алу және шешу тәсілдері

Инфекциялардың алдын алудың негізгі құралы вакцинация болып қала береді. Ұлттық күнтізбе негізгі ауруларды қамтиды, бірақ оны ротавирус, менингококк, А гепатиті, HPV сияқты ұсынылған вакциналармен толықтыру маңызды.  Вакцинацияланған балаларды жоғары қамту кезінде қызылша мен полиомиелит сияқты аса қауіпті инфекцияларды да бақылауға болады.

Ерте диагностика үлкен рөл атқарады - заманауи ПТР сынақтары мен жылдам сынақтарды қолдану емдеуді уақытында бастауға және асқынулардың алдын алуға мүмкіндік береді. Рационалды антибиотикалық терапияны сақтау маңызды, өйткені бақылаусыз қолдану төзімді штамдардың өсуіне әкеледі.

Сондай-ақ ата-аналар арасында санитарлық-ағарту жұмыстарын: гигиена дағдыларын қалыптастыруды, ауру кезінде оқшаулау режимін сақтауды, антипиретиктерді дұрыс қолдану және өзін-өзі емдемеуді жалғастыру қажет. Дәрігерлердің, ата-аналардың және денсаулық сақтау жүйесінің қатысуымен кешенді тәсіл - ауруды азайтудың және балалардың денсаулығын жақсартудың кілті.

1.  Екпе арқылы инфекцияның алдын алу:

• Міндетті вакциналар: БЦЖ, В гепатиті, полиомиелит, АКДС, қызылша, қызамық, паротит.
• Қосымша: ротавирус, менингококк, А гепатиті, HPV.
• Вакцинация - ауыр инфекциялар мен эпидемиялардың алдын алудың негізгі әдісі.

2. Диагностика:

• ПТР, ИФА, экспресс-тесттер - патогенді тез анықтауға мүмкіндік береді.
• Копрологиялық және серологиялық әдістер - егер ішек және паразиттік инфекцияларға күдік болса.
• Асимптоматикалық тасымалдаушыларды ерте анықтау (В гепатиті, лямблия, туберкулез).

3.  Емдеу:

• Тұмау, герпесвирустар кезінде вирусқа қарсы.
• Рационалды антибиотикалық терапия: сезімталдығы, көрсеткіштері бойынша.
• Симптоматикалық терапия: антипиретиктер, регидратация, пробиотиктер.

Астана қаласы әкімдігінің «АИТВ-инфекциясының

алдын алу орталығы» МКҚК инфекционист дәрігері

К.Е. Нұрмағамбетова