Конституцияда бекітілген әрбір өзгеріс судьяның шешім қабылдауына тікелей әсер етеді – елордалық судья

Биыл Ата заңымыздың қабылданғанына 30 жыл толып отыр. Осы уақыт ішінде елімізде сот жүйесін жетілдіру, әділдік пен заң үстемдігін қамтамасыз ету жолында маңызды өзгерістер орын алды. Астана қаласының Қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық сотының судьясы Сейфулла Тасымбетовтің айтуынша, Конституция сот билігінің тәуелсіздігін бекітіп қана қоймай, бұл қағидатты іс жүзінде жүзеге асыруға жол ашты, деп хабарлады Elordainfo.kz.

Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев Қазақстан Республикасы Конституциясының 30 жылдығына арналған «Конституция және мемлекеттілік: құқық пен болашақ диалогы» атты ғылыми-практикалық конференциясында сөйлеген сөзінде кассациялық соттарды құру және биылғы 1 шілдеден бастап «жаппай» кассация қағидатын енгізу Қазақстанның сот жүйесін жаңғыртудағы маңызды қадамдардың бірі болғанын айтты.

«Қазан төңкерісінен осы күнге дейінгі тарихымызда бес Конституция қабылдадық. Қоғамда көптеген зор өзгерістер жүруіне, мемлекеттік билікті заң шығарушылық, атқарушы және сот тармақтарына бөлудегі айқындықтың болмауына, Президенттің өкілеттіктері мен құқықтары жете белгіленбеуіне байланысты 1993 жылғы Конституцияның орнына 1995 жылы 30 тамызда жаңа Конституциямыз қабылданды. Осы басты құжат негізінде қабылданған жаңа ұлттық заңнама мемлекетте нақты демократиялық институттардың құрылып, азаматтардың құқықтары мен бостандықтарына кепілдік беретін іргелі елге айналуымызға мүмкіндік берді. Егемен Қазақстанның конституциялық дамуының жаңа кезеңінің бастауы болды», - дейді ол.

Сейфулла Тасымбетов Конституцияда бекітілген әрбір өзгеріс судьяның шешім қабылдауына тікелей әсер ететінін жеткізді.

«Соңғы 30 жылда елімізде құқықтық мемлекет құруда үлкен қадамдар жасалды. Конституцияның негізінде сот жүйесінің тәуелсіздігі біртіндеп нығайды. Судьяның шешім қабылдауына ешкімнің араласуына жол берілмейді, бұл қағидат тәжірибеде нақты іске асып отыр. 2022 жылғы референдум еліміздің құқықтық дамуындағы жаңа кезең болды. Халық өз даусымен Конституцияға маңызды түзетулер енгізді. Оның сот саласына әсері де айқын болды. Конституцияда бекітілген әрбір өзгеріс судьяның шешім қабылдауына тікелей әсер етеді. Азаматтар құқықтық дауды шешу үшін тек сотқа ғана емес, енді Конституциялық Сотқа да жүгіне алады. Бұл қоғамның әділдікке деген сенімін арттырады», - дейді судья.

Елордалық судьяның айтуынша, бүгінде азаматтардың құқықтық мәдениеті де айтарлықтай өсті.

«Бұрын қарапайым халық сотқа жүгінуге сақтықпен қараса, қазір кез келген азамат өз құқығын қорғаудың ең дұрыс жолы – заң мен сот екенін жақсы біледі. Сот жүйесінің ашықтығы маңызды өзгерістердің бірі деп айтар едім. Істердің онлайн қаралуы, сот актілерінің интернетте жариялануы халықтың әділдікке деген сенімін арттырды. Бұл да - Конституция бекіткен жариялылық пен ашықтық қағидаттарының жемісі. Өз тәжірибемнен айтар болсам, біз қараған дауларда тараптар көбіне заңға жүгінеді, дәлелдерін құқықтық нормалармен негіздейді. Бұл халықтың құқықтық санасының өскенін көрсетеді. Ең бастысы, әрбір шешіміміздің түбінде Конституция қағидаттары жатыр. Сол арқылы біз азаматтардың сенімін ақтап, әділеттілікті орнатуға күш саламыз», - дейді ол.