Нұр-Сұлтанда оқушылардың суицидтік мінез-құлқының алдын алу бойынша тренинг өтіп жатыр

"Сананың ашықтығы" - "Рухани жаңғыру" бағдарламасының бағыттарының бірі. Оның аясында біз психологтарды дамытуды, қоғаммен қалай жұмыс істеу керектігін үйретеміз. Осы аптада бізде теория бойынша білім алушылардың бес тобы бар, одан әрі практикалық сабақтар болады. Сабақтың жалпы саны 70 сағаттан асады. Бұл тренинг лекторлары халықаралық тәжірибеге ие", - деді Нұр-Сұлтан қаласы бойынша" Рухани жаңғыру " жобалық кеңсесі жанындағы білім беру орталығының жетекшісі Намаз Жұлдыз.

Жаттықтырушы және лектор Айгүл Ахметова  үш жыл ішінде мамандар «күйзелісті оптимизммен басқар!» атты неміс бағдарламасын оқығанын мәлім етті. Бағдарлама қазақстандық жағдайға бейімделіп, неміс профессорларын ҚазҰПУ базасына шақырды. Олар психологтармен және әлеуметтік педагогтармен кездесіп, тренингтер өткізді. Мамандар бағдарламаны орыс тіліне аударып, студенттер, оқытушылар, мектеп директорлары арасында бейімдеді. Сонымен қатар, неміс бағдарламасының бейімделуі жедел жәрдем жүргізушілерінің арасында өтті, өйткені олар жиі күйзеліске ұшырайды. Әрі қарай, "стрессті оптимизммен басқарыңыз!" терапевтер, клиникалық психологтар арасында және С. Д. Асфендиярова ҚазҰМУ студенттері арасында бейімделді.

[caption id="attachment_41650" align="alignnone" width="1152"] Фото: Elorda Aqparat[/caption]

"Осы бағдарлама аясында өмірлік қиын жағдайға тап болған жастардың, кез келген тұлғаның санасын кеңейту қарастырылуда. Әдетте жастар мұны былай ойлайды: өмірдің бір есігі жабылса, қалған жолдың бәрі жабылады деп ойлайды. Ал біз өз мамандарымызды қашанда жол бар екенін үйретеміз. Біз сананың кеңеюі, сананың ашықтығы арқылы түсіндіреміз, өйткені өмірлік тәжірибедегі шектеулер әсер етуші және бақыланбайтын мінез-құлыққа әкеледі. Соның салдарынан суицид жасауы мүмкін", - деп түсіндірді жаттықтырушы.

Айгүл Ахметова бейімделген бағдарламаның тағы бір артықшылығын былайшаша атап өтті. Ол өз-өзіне қол жұмсауға бейім адамды 7 қадаммен анықтауға болады дейді.

"Тәжірибе жасайтын психологтар, әдетте, 50-100 сұрақтан тұратын көлемді тест қолданады. Бағдарламада 7 сұрақтан тұратын жедел тест бар, олар бізге 7 параметр бойынша нәтиже береді. Бұл адам өзін-өзі басқара ала ма, неге ол өмірдің мағынасын жоғалтты, оны үнемі мазалайтын жағымсыз тақырыптар, әлеуметтік-эмоционалды қолдаудың болмауы, пациент өзінің «мен» дегенін талдай ала ма!? Мысалы, тренингтерде біз баланың жеке басын бір тұсқа қарастырамыз. Содан кейін ол өз іс- әрекеттерінің қателігін, өзіне-өзі қол жұмсау әрекеттерін түсіндіреді. Жеке басын білу адамға өмірінің мәнін түсінуге көмектеседі. Бұл өз-өзіне қол жұмсаудың алдын алу", — деп атап өтті лектор.

Оның айтуынша, тренингте мамандар жалпыадамзаттық құндылықтарды, яғни жеке тұлғаны құрметтеу, оның ұстанымын түсіну және қабылдау, балалардың құқықтарын қорғау және ең жоғары құндылық — баланың өмірі тәжірибесін үйретеді.

"Біз сананы кеңейту арқылы баланы рухани дағдарыстан қалай шығаруға болатынын үйретеміз. Балаға оптимизм, оң көзқарас қалыптастыру, эмоционалдық жағдайын басқару қабілеті, эмоционалды құзыреттілікті қалыптастыру қажет. Агрессияның, ашудың, тітіркенудің көрінісі сияқты әдістерге жүгінудің қажеті жоқ. Біздің қоғамда ойлар, сезімдер, мінез-құлық арқылы көрінетін ішкі дағдарыс жағдайларын талдай білу керек. Ең бастысы — біздің санамызды кеңейтетін және адамгершілік қарым-қатынас орнататын жалпыадамзаттық құндылықтарды қолдану", - деп қорытындылады Айгүл Ахметова.