Қант диабетінің алғашқы белгілері

13 наурыз, 2025
Айман Нығмет Айман Нығмет
Қант диабетінің алғашқы белгілері
фото: freepik.com

Қaнт диaбеті aдaм aғзaсындa aсқaзaн aсты безі, ұйқы безінің жұмысының нaшaрлaуынaн пaйдa бoлaды. Бұл әртүрлі ағзаларға, әсіресе жүрекке, бүйрек пен көзге теріс әсер етуі мүмкін. Осы орайда Elordainfo.kz оқырмандарына қант диабетін алдын алу және емдеу жолдары туралы материалды ұсынады.

Қант диабеті І-ші типті және ІІ-ші типті болып екіге бөлінеді. Бірінші типтегі науқас инсулинге тәуелді болса, екінші типтегі науқас тек қосымша жағдайда ғана инсулин алады. 

Қант диабетінің белгілері

Қант диабетінің белгілері аурудың түріне және оның даму сатысына байланысты өзгеруі мүмкін. Қант диабетін көрсететін жалпы белгілерге жиі зәр шығару, қатты шөлдеу, шаршау және әлсіздік, салмақ жоғалту, жаралардың баяу жазылуы, терінің құрғауы және қышуы, нашар көру белгілері жатады. Егер осы белгілер болса, міндетті түрде дәрігерге бару қажет.

Негізгі диагностикалық әдістер: 

  • Аш қарынға қантқа қан анализі. Бұл анализді аш қарынға тапсыру керек. Егер қандағы қант деңгейі қалыптыдан жоғары болса (әдетте 5,6 ммоль/л) және бұл көрсеткіш 7 ммоль / л-ден жоғары болса, онда қант диабеті болуы мүмкін.
  • Гликатталған гемоглобин (HbA1c). Бұл анализ соңғы 2-3 айдағы қандағы қанттың орташа деңгейін көрсетеді. Егер оның деңгейі 6,5% - дан жоғары болса, бұл қант диабетін білдіруі мүмкін. 5,7% — дан 6,4% - ға дейінгі деңгей-бұл предиабет.
  • Глюкозаға төзімділікті анықтау. Ол үшін глюкоза ерітіндісін ішу қажет, ал 2 сағаттан кейін қандағы қант деңгейі тексеріледі. Егер ол 11,1 ммоль/л-ден жоғары болса, бұл қант диабеті болуы мүмкін. 
  • Зәр анализі. Егер сізде қант диабеті болса, зәрде қант немесе кетон көп болуы мүмкін. Бұл талдау диагнозды одан әрі растауға көмектеседі.Егер тест нәтижелері қандағы қанттың жоғары екенін көрсетсе, дәрігер қант диабеті диагнозын қойып, тиісті ем тағайындайды.

Қант диабетін емдеу
Қант диабетін емдеу оның түріне байланысты:
І типті қант диабетінде инсулинге тәуелділік болады. Өйткені ұйқы безі оны жеткілікті мөлшерде шығармайды. Сондықтан инсулин терапиясынан басқа, қандағы қант деңгейін бақылап, құнарлы тамақтанып және тұрақты физикалық белсенді болу қажет. 
ІІ типті қант диабеті диета, физикалық белсенділік және салмақ жоғалту арқылы емделеді. Кейбір жағдайларда қандағы қант деңгейін бақылау үшін дәрі-дәрмектер қолданылады.Неғұрлым күрделі жағдайларда инсулин терапиясы қажет болуы мүмкін.

Қант диабеті - бұл денсаулыққа үнемі мұқият қарауды қажет етеді.  Дегенмен, уақтылы диагноз қою және дұрыс емдеу арқылы қант диабетімен ауыратын адамдардың көпшілігі кәдімгідей өмір сүре береді. Ол үшін қандағы қантты үнемі тексеріп отырып, дәрігердің ұсыныстарын орындап және салауатты өмір салтын ұстану маңызды.