Ең төменгі жалақыны айқындаудың жаңа әдістемесі әзірленіп жатыр

Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінде ең төменгі жалақыны айқындаудың жаңа әдістемесін әзірлейтін арнайы жұмыс тобы құрылды. Бұл әдістеме ең төменгі жалақы мөлшерін кезең-кезеңімен ұлғайтуға мүмкіндік беретін болады, деп хабарлады Elorda.info.

Бүгінгі таңда ең төменгі жалақы мөлшері тиісті жылға арналған республикалық бюджет туралы ҚР Заңымен белгіленеді.

2022 жылы ең төменгі жалақы 60 мың теңгені құрайды, ал 2023 жылғы 1 қаңтардан бастап 70 мың теңгеге дейін ұлғайтылады. Осылайша, екі жыл ішінде оның мөлшері 65%-ға көтеріледі (2022 жылы 41% және 2023 жылы 17%). Бұл шара жалақысы ең төменгі деңгейде 1,6 млн жалдамалы қызметкердің ақшалай табысының өсуіне әкеледі.

Ең төменгі жалақыны анықтау әдістемесін әзірлеу оның мөлшерін кезең-кезеңімен ұлғайтуға мүмкіндік береді.

Жұмыс тобының құрамына орталық мемлекеттік органдардың, әлеуметтік әріптестердің өкілдері, сондай-ақ еңбекақы төлеу саласындағы сарапшылар кіреді. Әдістемені әзірлеу кезінде олар әлемдік тәжірибеде қолданылатын ең төменгі жалақы мөлшерін анықтаудың әлеуметтік-экономикалық көрсеткіштері мен тәсілдеріне сүйенеді.

Халықаралық тәжірибені ескере отырып, Қазақстан үшін тиімді болатын бірнеше нұсқаны қарастыруға болады. Біріншісі – өмір сүру құнын талдау, тұтыну себетінің құны, ең төменгі күнкөріс деңгейі, инфляция деңгейі, экономиканың өсу деңгейі, орташа және орташа жалақы деңгейі сияқты көптеген факторларды қолданатын кешенді тәсіл. Бұл тәсіл Еуропалық Одақтың көптеген елінде қолданылады.

Екіншісі – орташа табысқа негізделген ең төменгі жалақы анықтау. Халықаралық еңбек ұйымы ең төменгі жалақы орташа жалақының кем дегенде 50% -ын құрауы керек деп санайды. Осыған ұқсас тәсіл Франция, Бразилия, Коста-Рика, Нидерланды және Малайзия сияқты елдерде қолданылады. 

Мұндай тәсілді қолдану кезінде дәстүр бойынша ең төменгі жалақы деңгейі жыл сайын белгіленеді, төмендетілмейді және күнкөріс деңгейінен төмен бола алмайды.

Қазіргі уақытта жұмыс тобының мүшелері барлық мүмкін нұсқаларды зерттеп, пысықтауда. Ең төменгі жалақыны анықтау әдістемесін әзірлеуді 2023 жылы аяқтау жоспарлануда.