ғылым
24 ақпан, 2023
Кофе мен шай инсульт пен деменцияның алдын алуы мүмкін
Ғалымдар UK Biobank медициналық базасындағы 50 мен 74 жас аралығындағы 356 мыңнан аса адамның деректерін талдаған. Зерттеуге қатысушылар күнделікті шай мен кофе тұтынымы жайында сұрақтарды қамтитын анкеталарды толтырған. Олардың хал-жағдайы он жыл бойы бақыланған.Нәтижесінде күніне төрт-алты саптыая...
24 ақпан, 2023
Қазақстанның 50 үздік ғалымы 6 миллион теңге алады
Аталған конкурс отандық ғылымның дамуына елеулі үлес қосқан ғалымдар мен ғылыми қызметкерлердің еңбегін бағалау бағытында қолға алынған. Білім және ғылым министрлігі жанындағы Ғылым комитетінің төрайымы Жанна Құрманғалиева бұл туралы:
«Қазіргі таңда отандық ғылым саласында дамудың жаңа сапалы кезең...
24 ақпан, 2023
Ешқандай құдай махаббат үшін жазаламайды – Харари
«Шындығында тарих заңды, қоғам мен дінді, саяси жүйе құрылымын анықтайды. Яғни, бұрынғы тарих қазіргі өмірді қалыптастырады десем болады. Менің өмірімде бір жағдай болған еді. Ол кезде жас болатынмын. Маған «қызтеке деген жаман нәрсе» деп үнемі айтатын. Айтуларынша, ол табиғат пен құдай заңын бұза...
24 ақпан, 2023
Дін мәңгілік шындық болып есептелмейді – ғалым
«Тарих дегеніміз – өткенді зерттеу ғана емес, сондай-ақ бүгінгі шектеулерден арылу және босау. Ол үшін біз өткен заманда не ойлап табылғанын білу керекпіз. Сол арқылы бірегейлігімізді біліп, тарих бүгінімізді қалай қалыптастырғанын түсіне аламыз. Шынын айтқанда, өткен заман буынының армандарымен...
24 ақпан, 2023
Ғалымдар антибиотиктің көмегімен иммунитетті жақсартудың жолын тапты
“Тышқандарға жүргізген экспериментімізден байқағанымыздай, антибиотиктің көмегімен иммунитетті жақсарту емдеу процесін екі есе тиімді етеді әрі антибиотиктің дозасын бес есеге дейін азайтуға мүмкіндік береді”, – дейді зерттеу авторларының бірі, Аустралиядағы Монаш университетінің доценті Макс Край...
24 ақпан, 2023
Қазақ ғылымына африкалық шыбынқұрттарды қоректендіруге тура келіп тұр
Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің Ғылыми-технологиялық паркінде дәл қазір 10 мыңнан астам шыбын бар. Бұл шыбындардың шыбын жаны ерекше аяулы.
«Температурасын 20-27 градуста, ылғалдылығын 50-75 пайызға дейін ұстаймыз. Бұларды Оңтүстік Америкадан алып келген. Біздің шыбындардан өзгешелі...
24 ақпан, 2023
Адамның ойына келмейтін «академиялар» бар – Төрегелді Шарманов
«Бізде ғылымның рөлі төмендеп кетті. Академия деген ардақты атаудың әбден қадірін қашырдық. Адамның ойына келмейтін «академиялар» бар. Адам танымайтын «академиктер» бар. Сөйлесе қалсаң өзің ұяласың. Қарапайым ғылыми түсініктердің өзін дәлме-дәл қолдана алмайды. Ешкіммен айтысып-тартысып, ғылыми по...
24 ақпан, 2023
Ғалымдар жол құрылысына қолданылатын жаңа технология ойлап тапты
Еліміздің бірқатар өңірлерінде құрылымы кеуекті, яғни беріктігі төмен табиғи материалдар бар екені белгілі. Бұл материалдарды қолданған кезде тас ылғалды сіңіріп алып, қыста қатқан кезде бұзыла бастайды. Яғни, циклдық тоңу-еру процесі кезінде шыдас бермейді.Арнайы технологияларсыз мұндай материалды...
24 ақпан, 2023
Неліктен кейбір адамның ақыл тісі кеш шығады
Адамның үш ақыл тісі 6, 12 және 18 жасында шығады. Негізі адамдарда ақыл тіс басқа приматтарға қарағанда кештеу шығады екен. Мысалы, салыстыру үшін қарасақ, бізге ең жақын туыс болып келетін шимпанзелерде ақыл тіс 3, 6 және 12 жасында пайда болады.Аризона штаты университетінің зерттеушілері 21 прима...