Қазақстанда көмір бағасы неге қымбат?

2021 жылы биржалық комитеттің хаттамасымен коммуналдық-тұрмыстық көмірді тауар биржалары арқылы өткізу жөніндегі секциялық қағидалар бекітілді. Жаңа ережелер объективті нарықтық баға индикаторларын қалыптастыруға көмектесуге арналған (тұтынушылар үшін монополиялық жоғары емес және жеткізушілер үшін тиімсіз төмен емес). Жаңа қағидалар бойынша облыстың көмір қажеттілігінің 10%-ын өңірлік операторлар тауар биржасы арқылы тікелей алады. Делдалдарды алып тастау мақсатында. Көмірдің қалған 90%-ын көмір өндіруші компаниялар өз талаптарымен - тікелей келісімшарттарды, биржалық сауда-саттықтарды өткізуге құқылы. Алайда бұл көлемнің де бағасы монополияға қарсы органның бақылауында болады. Дегенмен, ҚР ИИДМ мамандары көмірдің тұтынушыларға өткен жылға қарағанда қымбатқа түсетінін мойындайды.

Министрлік көмір саласын мемлекет субсидияламайтынын, сондықтан өндірістік шығындардың өсуі соңғы тұтынушылар үшін көмір құнына тікелей әсер ететінін атап өтті. Сарапшылардың бағалауы бойынша маркаға байланысты көмірдің тоннасына теңгемен бағаның 9,9%-дан 24%-ға дейін өсуін күтуге болады.

-->

"Мемлекет салада нарықтық қатынастар болған кезде баға белгілеуді реттемейді. Қазақстанда көмір өндіру монополиялық қызметке жатпайды. Сондықтан көмір энергетикалық кәсіпорындарға разрездердің босату бағалары бойынша жөнелтіледі, ал коммуналдық-тұрмыстық тұтынушылар мен тұрғындар үшін көмірдің негізгі көлемі тауар биржасы арқылы өткізіледі", – деп хабарлады ведомстводан.

2021 жылы биржалық комитеттің хаттамасымен коммуналдық-тұрмыстық көмірді тауар биржалары арқылы өткізу жөніндегі секциялық қағидалар бекітілді. Жаңа ережелер объективті нарықтық баға индикаторларын қалыптастыруға көмектесуге арналған (тұтынушылар үшін монополиялық жоғары емес және жеткізушілер үшін тиімсіз төмен емес). Жаңа қағидалар бойынша облыстың көмір қажеттілігінің 10%-ын өңірлік операторлар тауар биржасы арқылы тікелей алады. Делдалдарды алып тастау мақсатында. Көмірдің қалған 90%-ын көмір өндіруші компаниялар өз талаптарымен - тікелей келісімшарттарды, биржалық сауда-саттықтарды өткізуге құқылы. Алайда бұл көлемнің де бағасы монополияға қарсы органның бақылауында болады. Дегенмен, ҚР ИИДМ мамандары көмірдің тұтынушыларға өткен жылға қарағанда қымбатқа түсетінін мойындайды.

"Көмір өнімдері бағасының өсуіне әсер ететін кәсіпорындардың шығындарына жүргізілген талдау өндірушілердің электр энергиясына, жарылғыш заттарға және ЖЖМ-ге (24%-ға дейін), ал шахталық жабдыққа қосалқы бөлшектерге 1,6 есе тарифі көтерілгенін растады. Орташа алғанда кесінділердегі жалақы да 8-18%-ға өсті", - деп қорытындылады ведомствода.

Министрлік көмір саласын мемлекет субсидияламайтынын, сондықтан өндірістік шығындардың өсуі соңғы тұтынушылар үшін көмір құнына тікелей әсер ететінін атап өтті. Сарапшылардың бағалауы бойынша маркаға байланысты көмірдің тоннасына теңгемен бағаның 9,9%-дан 24%-ға дейін өсуін күтуге болады.