Экономика

Елімізге Беларусьтен импортталатын азық-түлік ішінде еттің үлесі мол болды

I тоқсанның қорытындысы бойынша Беларусьтен Қазақстанға келетін азық-түлік жеткізілімі жылдан-жылға бірден үштен бірге артып, $71,2 млн жетті, деп хабарлады Elordainfo.kz.

Бұл өсім күтпеген жерден болды деуге болады. Себебі соңғы төрт жылда I тоқсандағы көрсеткіш шамамен бір деңгейде сақталып отырды, яғни $55 млн аспаған еді. Жылдық көрсеткіштер де айтарлықтай өзгере қоймады, 2021-2024 жылдар аралығындағы орташа мәні – $230 млн.

Беларусьтен келетін азық-түлік импортының құрылымы алуан түрлі емес. Жалпы соманың жартысына жуығы ірімшік пен сүзбеге ($16,7 млн) және ІҚМ етіне ($16,4 млн) тиесілі. Шамамен 12%-дан шұжық өнімдері ($8,9 млн) мен сүт пен кілегейге ($8,4 млн) тиесілі. Тағы 11%-ды сары май ($4 млн) мен еттен дайындалған немесе консервіленген өнімдер ($3,3 млн) құрайды.

«Бір қызығы, аталған өнімдер арасында 2024 жылдың I тоқсанына қарағанда байқалған өсімге ең көп үлес қосқан ІҚМ еті болды. Ол жалпы өсімнің жартысына жуығын қамтамасыз етті: $17,7 млн-нан $8,2 млн құрады. Ал ақшалай көрсеткіш бір жылда екі есеге өскен. Сонымен қатар Беларусь осы санаттағы негізгі жеткізуші болып, 83% үлеске ие болғанын атап өткен жөн», - делінген хабарламада.

Тиісінше, Қазақстанға жалпы ІҚМ етінің импорты да екі есе көбейген ($19,7 млн дейін). Назар аударарлық жайт, бұл орайда экспорт көлемі де ұқсас қарқынмен өсіп, 80%-ға артты ($24,2 млн дейін).

Еске салайық, І тоқсанда ішкі нарықта ІҚМ еті айтарлықтай қымбаттаған еді. Бұл жағдайдың себебі ретінде Тәжікстан мен Өзбекстан тарапынан сұраныстың өсуін, сондай-ақ теңгенің құнсыздануын (шетелдік сатып алушылар ұсынған доллардағы баға фермерлер үшін теңгеге шаққанда тиімді болды) атап өтті.

Сарапшылар мұны Тәжікстан мен Өзбекстан тарапынан сұраныстың артуымен, сондай-ақ теңгенің құнсыздануымен байланыстырған. Яғни, шетелдік сатып алушылар ұсынған долларлық баға фермерлер үшін теңгеге шаққанда тиімді бола түсті. Осыған байланысты, ІҚМ еті импортының артуы елден шыққан көлемді толтыру қажеттілігімен байланысты болуы мүмкін.

Енді Беларуське қайта оралсақ, жалпы бұл мемлекетті азық-түлік бойынша Қазақстанға ірі жеткізуші деп атау қиын, оның ақшалай үлесі - бар болғаны 5%. Бұл ретте негізгі үлесті Ресей алады - 48% немесе $650,1 млн (жылдан жылға +13,2%).