Экономика

Әлемдегі байлықтың 82%-ын байлардың 1%-ақ пайызы иеленіп отыр

Өткен жылы өндірілген ақшаның 82% -ы жаһандық халықтың ең бай 1% -ына жетті, ал кедейлерде ешқандай өсу байқалмаған.

Ол (Oxfam) салықтан жалтаруды, фирмалардың саясатқа ықпалын, жұмысшылардың құқықтарының тапталуын және әлеуметтік жағдайларына кедергі келтіретін шығынды қысқартуды айыптады.

Oxfam соңғы бес жылда осыған ұқсас есептеулер жасады. 2017 жылы әлемдегі сегіз адам, әлемдегі кедейлердің жартысында бар байлыққа ие екенін есептеді.

Oxfam биылғы жылы 42 адам, әлемдегі ең кедейлердің жартысында бар байлыққа ие болғаны туралы мәлімдеді, ал ол(Oxfam) өткен жылы көрсеткішті қайта қарап 61-ге дейін ұзартқан болатын.

Oxfam компаниясының атқарушы директоры Марк Голдрингтің айтуынша, мәлімдемені үнемі түзету есептің «сол уақытта қол жетімді ең жақсы деректерге» негізделгенін көрсетеді.

Oxfam баяндамасы Швейцария шаңғы курорты Давостағы Дүниежүзілік экономикалық форумның басталуымен сәйкес келеді. Жыл сайынғы конференция әлемдегі ең ірі саяси және бизнес көшбасшыларын тартады.

Теңсіздік, әдетте, күн тәртібінде жоғары болып келеді, бірақ тым жиі «қатаң сөйлесу алғашқы қарсылықта жойылып кетеді» дейді Голдринг мырза.

Энтони Рубеннің талдауы, BBC Reality Check

Өте бай және кедейлердің қаншалықты байлығы бар екенін есептеу өте қиын.

Өте бай адамдар өз мүліктерін жария етпейді және көптеген әлемдегі ең кедей елдерде статистика жетіспейді.

Өткен жылы Оксфам сегіз адамның әлем халқының ең кедей жартысы ретінде мол байлыққа ие екендігін айтқан болатын. Енді бұл көрсеткіш өткен жылы 61 адамға қайта қаралып, биылғы жылы 42 адамға дейін төмендеді. 

Бұл қайта қаралудың негізделген себептері бар. Мысалы, кедей адамдар тізімінде негізінде мүлде кедей емес, олар жоғары білікті, бірақ өте үлкен ипотекасы бар адамдар болуы мүмкін.

Әлемнің жартысы сияқты бірдей байлыққа ие сегіз адам, 42 адам немесе 61 адам болса да, бүкіл әлем бойынша ұлы байлық теңсіздігі бар.

Қайырымдылық бизнес модельдерін қайта ойластыруға талпындырады, өйткені олар акционерлік пайданы барынша ұлғайтуға бағытталған.

Он елде сауалнамаға қатысқан 70 мыңнан астам адамның үштен екісі (72%) іс-әрекеттеріне «үлкен қолдау» бар деп мәлімдеді. Олар өз үкіметтерінен байлар мен кедейлер арасындағы табыстың шегін жедел түрде шешуді қалайтындарын айтты.

Экономикалық зерттеу институтының еркін нарықтық зерттеу орталығының бас директоры Марк Литтлудт «Оксфам кедейлерден гөрі байлармен көбірек ықпалдасады» дейді.

Бұл қайырымдылықтың теңсіздігі «әрдайым қате суретті жасайды» деп мәлімдеген Адам Смит Институтының еркін нарықтағы зерттеу орталығының жетекшісі Сэм Думитриумнің айтқанымен мәндес.

Шындығында жаһандық теңсіздік соңғы бірнеше онжылдықта жаппай құлдырады.

Қытай, Үндістан және Вьетнам бейбітшілік реформаларын қолдана отырып, меншік құқығын жүзеге асырды. Нормативтік құжаттарды азайтты және бәсекелестікті арттырды, әлемдегі ең кедей адамдар жалақы деңгейінің көтерілуіне қол жеткізіп, әлемдік табысты теңестіруге мүмкіндік алды.

Oxfam мәліметтерді қалай жасайды?

«Оксфам» компаниясының есебі Forbes-тың деректеріне және Credit Suisse Global Wealth databook, деректер қорының жыл сайынғы мәліметтеріне негізделген.

Зерттеу жеке адамның активтерін, негізінен меншік пен жерді, қарыздарын алып тастағанда, оның «меншік иесін» анықтау үшін пайдаланады. Деректер жалақыны немесе кірісті есептемейді.

Бірақ бұл әдіс соңғы кездері сынға ұшырап келеді. Себебі бұл критерийлер бойынша көп қарызы бар алайда жоғары потенциалды жалақы алатын студент кедей деп есептеледі.

Бірақ Oxfam әлемдегі ең кедей халықтың таза қарыздарын алып тастап қайта есептелетін болса да, олардың жалпы байлығы тек 128 миллиардерлерге тең болатынын мәлімдеді.

-->

Өткен жылы өндірілген ақшаның 82% -ы жаһандық халықтың ең бай 1% -ына жетті, ал кедейлерде ешқандай өсу байқалмаған.

Ол (Oxfam) салықтан жалтаруды, фирмалардың саясатқа ықпалын, жұмысшылардың құқықтарының тапталуын және әлеуметтік жағдайларына кедергі келтіретін шығынды қысқартуды айыптады.

Oxfam соңғы бес жылда осыған ұқсас есептеулер жасады. 2017 жылы әлемдегі сегіз адам, әлемдегі кедейлердің жартысында бар байлыққа ие екенін есептеді.

Oxfam биылғы жылы 42 адам, әлемдегі ең кедейлердің жартысында бар байлыққа ие болғаны туралы мәлімдеді, ал ол(Oxfam) өткен жылы көрсеткішті қайта қарап 61-ге дейін ұзартқан болатын.

Oxfam компаниясының атқарушы директоры Марк Голдрингтің айтуынша, мәлімдемені үнемі түзету есептің «сол уақытта қол жетімді ең жақсы деректерге» негізделгенін көрсетеді.

«Бірақ сіз оған қараңыз, бұл – теңсіздіктің қолайсыз деңгейі», - деді ол.

Oxfam баяндамасы Швейцария шаңғы курорты Давостағы Дүниежүзілік экономикалық форумның басталуымен сәйкес келеді. Жыл сайынғы конференция әлемдегі ең ірі саяси және бизнес көшбасшыларын тартады.

Теңсіздік, әдетте, күн тәртібінде жоғары болып келеді, бірақ тым жиі «қатаң сөйлесу алғашқы қарсылықта жойылып кетеді» дейді Голдринг мырза.

Энтони Рубеннің талдауы, BBC Reality Check

Өте бай және кедейлердің қаншалықты байлығы бар екенін есептеу өте қиын.

Өте бай адамдар өз мүліктерін жария етпейді және көптеген әлемдегі ең кедей елдерде статистика жетіспейді.

Өткен жылы Оксфам сегіз адамның әлем халқының ең кедей жартысы ретінде мол байлыққа ие екендігін айтқан болатын. Енді бұл көрсеткіш өткен жылы 61 адамға қайта қаралып, биылғы жылы 42 адамға дейін төмендеді. 

Бұл қайта қаралудың негізделген себептері бар. Мысалы, кедей адамдар тізімінде негізінде мүлде кедей емес, олар жоғары білікті, бірақ өте үлкен ипотекасы бар адамдар болуы мүмкін.

Әлемнің жартысы сияқты бірдей байлыққа ие сегіз адам, 42 адам немесе 61 адам болса да, бүкіл әлем бойынша ұлы байлық теңсіздігі бар.

Қайырымдылық бизнес модельдерін қайта ойластыруға талпындырады, өйткені олар акционерлік пайданы барынша ұлғайтуға бағытталған.

Он елде сауалнамаға қатысқан 70 мыңнан астам адамның үштен екісі (72%) іс-әрекеттеріне «үлкен қолдау» бар деп мәлімдеді. Олар өз үкіметтерінен байлар мен кедейлер арасындағы табыстың шегін жедел түрде шешуді қалайтындарын айтты.

Экономикалық зерттеу институтының еркін нарықтық зерттеу орталығының бас директоры Марк Литтлудт «Оксфам кедейлерден гөрі байлармен көбірек ықпалдасады» дейді.

«Жоғары салықтар мен қайта бөлу кедейлерге көмектесу үшін ештеңе жасамайды. Байлық тұрақты бәліш емес, бай адамдар - жоғары салық салынатын адамдар, олардың байлығын азайту қайта бөлуге әкелмейді, бұл оны ешкімнің пайдасы үшін жоюмен тең», – деді ол.

Бұл қайырымдылықтың теңсіздігі «әрдайым қате суретті жасайды» деп мәлімдеген Адам Смит Институтының еркін нарықтағы зерттеу орталығының жетекшісі Сэм Думитриумнің айтқанымен мәндес.

Шындығында жаһандық теңсіздік соңғы бірнеше онжылдықта жаппай құлдырады.

Қытай, Үндістан және Вьетнам бейбітшілік реформаларын қолдана отырып, меншік құқығын жүзеге асырды. Нормативтік құжаттарды азайтты және бәсекелестікті арттырды, әлемдегі ең кедей адамдар жалақы деңгейінің көтерілуіне қол жеткізіп, әлемдік табысты теңестіруге мүмкіндік алды.

Oxfam мәліметтерді қалай жасайды?

«Оксфам» компаниясының есебі Forbes-тың деректеріне және Credit Suisse Global Wealth databook, деректер қорының жыл сайынғы мәліметтеріне негізделген.

Зерттеу жеке адамның активтерін, негізінен меншік пен жерді, қарыздарын алып тастағанда, оның «меншік иесін» анықтау үшін пайдаланады. Деректер жалақыны немесе кірісті есептемейді.

Бірақ бұл әдіс соңғы кездері сынға ұшырап келеді. Себебі бұл критерийлер бойынша көп қарызы бар алайда жоғары потенциалды жалақы алатын студент кедей деп есептеледі.

Бірақ Oxfam әлемдегі ең кедей халықтың таза қарыздарын алып тастап қайта есептелетін болса да, олардың жалпы байлығы тек 128 миллиардерлерге тең болатынын мәлімдеді.