АИТВ-инфекциясы туралы біржақты пікір жоқ – дәрігер

1983 жылы адамның иммун тапшылығы вирусының ашылуы ЖИТС-тың дамуының бірден бір себебі болды. Осы кезден бастап АИТВ-инфекциясының эпидемиясы жаһандық ауқымға ие болып, вирус алғаш ашылған сәттен бастап ондаған жылдар өтсе де таралуын жалғастыруда. Жыл сайын планетаның 2 миллионнан астам тұрғынында АИТВ жағдайы тіркеледі.

«АИТВ-инфекциясы» диагнозы алғашқы күннен бастап уайыммен, күйзеліспен бірге жүреді. Аталған диагноз адамдардың басым көпшілігі үшін адамның өмірін толығымен өзгертетін кезең. Кейбір адамдар АИТВ-ны жұқтыру шексіз проблемалардың тізбегі деп ойлайды.

Диагнозын естіген адамдар ең алдымен өздерінің диагнозы туралы ұмытуға тырысады. Мұндай «шешім» ұзаққа созылмайды. «Ұмыту» кезеңі қаншалықты ұзаққа созылса, жағдай соғұрлым қиын және түсініксіз болады.

Адамдардың ырымға, жалған нанымға сенгіш келгендіктен олардың басты негізі қорқыныш пен үрей. АИТВ туралы ақпарат аз болғандықтан, адамдар көп нәрседен қорқады. Көптеген себептерге байланысты АИТВ адамзат тарихындағы стигматизацияланған аурулардың біріне айналды. Бұл қоғамда орын алған және АИТВ-мен ауыратын адамдарға деген көзқарасқа әсер ететін әртүрлі мифтердің пайда болуына әкелді. Емдеудің заманауи әдістерінің арқасында АИТВ-мен ауыратын адамдар ұзақ та, сапалы өмір сүре алады. Олар жұмыс істеп, отбасын құрып, ата-ана бола алады.

Олардың басым көпшілігі өздері үшін АИТВ-инфекциясы үкім емес деген қорытындыға келді. Әрине, олардың өмірі АИТВ-ға дейінгі өмірден өзгеше.

Қазір ауру ерте анықталып, жұқтырған адам емдеуден өткен жағдайда ғана АИТВ-инфекциясы созылмалы ауру ретінде қарастырылады. Біз осы аурудың кез келген басқа ауру сияқты науқастың қалауы бойынша емделетінін естен шығармауымыз қажет.

Адамның иммун тапшылығы вирусын жұқтырудың үш жолы бар. Олар: қан, қорғалмаған жыныстық қатынас және жүктілік, босану немесе емізу кезінде анадан балаға жұғу. Жоғарыда аталған үш жол күнделікті өмірде қол алысу, ортақ ыдыс-аяқты пайдалану, қол тигізу немесе бірлесіп жұмыс істеу кезінде жұқтыру мүмкіндігін толығымен жоққа шығарады.

Алайда медицинаның дамуына және ақпараттық ашықтыққа қарамастан, АИТВ-оң адамдар кемсітушілік пен стигматизацияға тап болады. Көбінесе олар жанұясы мен жақындарының қолдауынан шет қалып, алшақтық пен психологиялық қысымға ұшырайды.

Бүгінде АИТВ-ның үкім еместігін және оқшаулануға ешқандай себептің жоқ екендігін мойындау маңызды. Біз инфекцияны түрлі себептермен жұқтырған адамдар қасымызда жүрген қоғамда өмір сүріп жатырмыз және біздің міндетіміз – олар үшін лайықты, тең өмір сүруді қамтамасыз ету. Қорқыныш пен жағымсыздықтың орнына біз хабардарлық пен төзімділікті үйренуіміз керек. Қоғамда түсіністік пен құрмет атмосферасын қалыптастыру арқылы ғана біз инфекцияның өзімен ғана емес, оның әлеуметтік салдарымен де тиімді күресе аламыз.

Алдын алу туралы айта отырып, қазіргі жастарды адамгершілікке тәрбиелеудің рөлін атап өту қажет. Бүгінде осы тақырып өзекті тақырыптардың бірі. Өскелең ұрпаққа өз денсаулығына қатысты қауіпсіздік ережелерін үйрету «жабық тақырып» санатынан «бала неғұрлым көп білсе, соғұрлым жақсы қорғалатын» санатқа өту қажеттігін түсіну маңызды. Хабардарлықтың төмендігі – АИТВ-инфекциясының көбеюінің себептерінің бірі. Әрине, жыныстық тәрбие туралы ақпарат жасөспірімдердің жыныстық жас және психоэмоционалды ерекшеліктеріне байланысты бөлінуі тиіс. Вакцинацияның мақсаты көпшілік ойлағандай жасөспірімді жыныстық өмірдің ерте басталуына әкелу емес, денсаулыққа басымдық беру.

АИТВ-ның статусына қарамастан, толыққанды өмір сүру әр адамның құқығы мен қадір-қасиетін құрметтеуден басталады. Барлық адамдар білім алуға, еңбек етуге, отбасын құруға құқылы. Медицинаның заманауи жетістіктері вирусты тиімді бақылауға мүмкіндік береді. Сонымен қатар емдеуге қарағанда кез келген аурудың, оның ішінде АИТВ-ның алдын алу оңай екендігін есте сақтау қажет. Жауапты мінез-құлық, хабардарлық және алдын алу шараларын ұстану инфекцияның таралуына қарсы күрестің негізгі факторларының бірі болып қалады.